Język architektury światła. Światło w architekturze

Jakie są sposoby oświetlania wewnętrznego i zewnętrznego? Na co zwrócić uwagę, tworząc lub wybierając projekt oświetlenia architektonicznego? W jaki sposób wchodzić w interakcję z konsumentami sklepu za pomocą światła? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym artykule. Powstał on w oparciu o prywatne notatki i szkice z międzynarodowego tygodnika o oświetleniu.

3 podstawowe sposoby oświetlenia

Wyróżniamy trzy podstawowe sposoby oświetlenia, które zdaniem Kelly'ego były niezbędne do skomponowania każdej wizualnej scenerii:

• skupiony blask, czyli światło skoncentrowane/bezpośrednie,
• świecenie otoczenia, czyli światło pośrednie rozproszone,
• gra diamentów, czyli świetlne iskrzące wzory.

Sprawdź: Projektanci wnętrz

Kelly, stosując kolorowe analogie, wizualizował poszczególne rodzaje światła i ich możliwe interakcje:

• Skupiony blask porównywał do „świetlnej łuny przy ulubionym fotelu do czytania” i „ogrzewającego snopu światła słonecznego”.
• Świecenie otoczenia opisywał jako „poranną mgiełkę na szerokiej rzece, gdzie brzeg, woda i niebo łączą się w jedno” oraz efekt, który można spotkać w „każdej galerii sztuki ze ścianami oświetlonymi jarzeniówkami, przezroczystym sufitem i białą podłogą”.
• Gra diamentów to z kolei „Times Square nocą” oraz „światło słoneczne padające na fontannę lub szemrzący strumyk”.

Oprócz opisania najważniejszych cech wizualnych, Kelly zidentyfikował również ich wpływ na ludzką percepcję, np.:

• Skupiony blask przyciąga uwagę, grupuje rozproszone części, oddziela rzeczy ważne od nieważnych.
• Świecenie otoczenia minimalizuje ważność wszystkich osób i rzeczy. Może sugerować swobodę przestrzeni i nieskończoności, koi nerwy i wypełnia spokojem.
• Gra diamentów pobudza nerwy wzroku, które z kolei ożywiają ciało i ducha, zwiększają apetyt, wzbudzają ciekawość i wyostrzają umysł.

Dobry projekt oświetlenia architektonicznego – co powinien zawierać?

Zdaniem Majora „dobry budynek starannie równoważy wymagania estetyki z potrzebą trwałości i użyteczności”. W celu zagwarantowania solidności projektu każdy system oświetleniowy powinien być przyjazny dla środowiska, równoważąc cechy estetyczne i użytkowe z postulatami jak najmniejszego zużycia energii, generowania odpadów i minimalizacji negatywnego wpływu na bioróżnorodność.

Każdy projekt układu oświetlenia architektonicznego powinien uwzględnić aspekty:

• przejrzystości,
• głębi przestrzeni,
• gradacji oświetlenia,
• zdefiniowania obszaru cienia.

„Cień jest bardzo potrzebnym elementem definiującym przestrzeń” – zauważa Svndin. „Równie ważne jak stosowanie światła jest umiejętne posługiwanie się ciemnością i cieniem”.

Modelowanie przy użyciu światła, nr 1

Oszacowanie faktycznej plamy światła (a) emitowanej przez reflektor w zadanej odległości jest trudne. Typowa definicja kąta rozdarcia wiązki odnosi się do wartości połowy maksymalnego natężenia światła wynikającego ze schematów natężenia (b). Na wykresie należy znaleźć wartość kąta rozwarcia wiązki, przy której natężenie światła wynosi co najmniej 50% natężenia maksymalnego. Jednak szerokość wiązki nie odpowiada faktycznemu rozmiarowi oświetlonego obszaru powierzchni, a jedynie teoretycznemu kątowi rozsyłu wiązki. Rzeczywistą szerokość wiązki można oszacować na podstawie widocznego kąta rozsyłu (VBA).

Widoczny kąt rozsyłu = światło o największym gradiencie. Wartość tę można odczytać z wykresów załączonych poniżej. Pierwsza krzywa (c) pokazuje rozkład natężenia oświetlenia w zadanej odległości, ustalony na podstawie danych fotometrycznych reflektora. Krzywa poniżej (d) stanowi jej pochodną i pokazuje zmianę gradientu natężenia oświetlenia. Na tej podstawie można łatwo ustalić wielkość widocznego kąta rozsyłu.

Im bardziej nachylona krzywa natężenia, tym wyżej przypada wartość szczytowa na drugiej krzywej. Wartość szczytowa najlepiej odpowiada widocznej różnicy w jasności, a więc widocznemu kątowi rozsyłu. Widocznego kąta rozsyłu nie można odczytać bezpośrednio z krzywej natężenia światła. Z tego względu wartości te oblicza się za pomocą specjalistycznych programów używanych w projektowaniu układów oświetlenia.

Konfiguracja 1

Przymierzając się do oświetlenia pomnika, musimy znać wielkość plamy światła, która będzie na niego padała. W ten sposób światło odpowiednio skupi się na obiekcie. Widoczny kąt rozsyłu należy dostosować w sposób zapewniający uzyskanie żądanego efektu: oświetlenia akcentującego lub rozproszonego.

Oświetlenie akcentujące: Oprawa o małym kącie rozsyłu umieszczona blisko rzeźby generuje mocne oświetlenie akcentujące. Wielkość oświetlanego obszaru zależy od widocznego kąta rozsyłu, czyli od wyboru soczewki. Oprawę można też oddalić, aby złagodzić efekt. Odległości D = 1,5 m, H = 3 m. Oprawa eW Burst o kącie rozsyłu 14 stopni.

Światło rozproszone: Wiązka o dużym kącie rozsyłu zapewnia miękki i jednorodny szeroki strumień światła. Światło pokrywa cały obiekt, zwiększając jego czytelność. Obraz jest spłaszczony, co wynika z umiejscowienia oprawy i szerokości wiązki. Odległość D = 3 m, H = 3 m. Oprawa eW Burst o kącie rozsyłu 23 stopni.

Konfiguracja 2

Zastosowano dwa reflektory: Jeden oświetlający miękko całą rzeźbę i drugi podkreślający wybraną część, w tym przypadku przód. Rozstawienie opraw względem siebie zależy głównie od kształtu posągu.

Modelowanie przy użyciu światła, nr 2

W celu uzyskania zbalansowanej scenerii zastosowano dwie wiązki: wiązka o małym kącie rozsyłu oświetla wybrany interesujący element, natomiast wiązka o szerokim kącie rozsyłu pokazuje całą bryłę. Odległość D1 = 1,5 m, D2 = 3 m, H = 3 m. Oprawy eW Burst o kątach rozsyłu 14 i 23 stopni.

Szerokość widocznej wiązki: Średnice plamy światła w odległości D podano w diagramie. Widoczny kąt rozsyłu wynosi 28 stopni dla oprawy eW Burst z soczewkami o nominalnym kącie rozsyłu 14 oraz 44 stopni dla opraw z soczewkami 23 stopni. Skala pokazuje maksymalną wartość natężenia oświetlenia (Emax).

Oświetlenie sklepu – wprowadzanie zmian i wpływ na konsumentów

Nastroje regulowane oświetleniem

Dobre samopoczucie konsumentów zależy od wielu czynników, które zmieniają się wraz z porą dnia. Dynamiczne regulowane oświetlenie może wspomagać naturalne biorytmy. Regulowane kolory paneli LED umieszczanych w suficie i ścianach są sterowane oprogramowaniem pozwalającym tworzyć różne nastroje w różnych porach dnia. W celu zbudowania optymalnej atmosfery kolory zmieniają się rano, w południe i godzinach wieczornych.

Wystrój zależny od pory roku

Atmosfera wnętrza sklepu może być dobrana do pory roku. Dla kolekcji letnich dynamiczne światło będzie symulowało plażę z oślepiającym słońcem, podczas gdy dla kolekcji zimowych system wygeneruje chłodną atmosferę z wiatrem i śniegiem.

Zaproś pogodę do środka

Wyobraź sobie burzę z piorunami lub słoneczny dzień – każdej kolekcji odpowiada inna pogoda. Sterowany komputerem system oświetlenia może udawać te warunki meteorologiczne, odpowiednio zmieniając wygląd sufitu i ścian sklepu. Wnętrze wzmocni wizerunek danej kolekcji za pomocą odpowiednio dobranej symulacji pogodowej.

Ponowne odkrycie marki

Oświetlone sufity, ściany i podłogi mogą budować konkretne, z góry zaprogramowane nastroje na różne okazje. Konsumenci na nowo odkrywają sklep. Przyciągają ich nowe kompozycje kolorystyczne dopasowane do otoczenia kulturowego czy wydarzeń specjalnych, takich jak wyprzedaż letnia lub zimowa.

W jaki sposób światło może wspomagać interakcję z klientami?

Oświetlenie eksploracyjne: Okresowo włączane specjalne oświetlenie wybranych półek wzbudza zaciekawienie wśród konsumentów, natomiast układy oświetlenia interaktywnego zwiększają atrakcyjność samych zakupów. Odpowiednio wyregulowane sterowniki mogą przekształcać wnętrze sklepu w miejsce odkryć.

Wzbogacona szybka wystawa: A gdyby tak wzbudzać zainteresowanie konsumentów nawet poza godzinami pracy sklepu? Gdy potencjalny klient stanie przed oknem wystawowym, wbudowany ekran dotykowy pozwoli obejrzeć zawartość wybranych sekcji sklepu. W ten sposób konsument intensyfikuje swój kontakt z marką.

Oświetlenie zewnętrzne, drogowe

Drogowe oświetlenia LED są bezpieczne, elastyczne i przyjazne dla środowiska.

Występują w trzech wariantach barwnych: ciepłej, neutralnej i chłodnej bieli.